Vanuit Middenduin begeleiden wij sinds 2004 ondernemers bij het aantrekken van financiering en bij koop- en verkooptrajecten van bedrijven. De afgelopen jaren is een duidelijke verandering in het financieringslandschap waar te nemen. Zo hebben banken sinds de crisis een terugtrekkende beweging uit de financieringsmarkt voor het MKB gemaakt en spelen diverse nieuwe financieringsvormen en financiers hier op in.

Beschikbaar kapitaal
Banken verstrekken steeds minder financiering, is er dan minder kapitaal beschikbaar in de markt? Dat niet, maar door de vele nieuwe financieringsvormen en financiers is het financieringslandschap wel onoverzichtelijker geworden. Een probleem, dus zetten we ons in voor een oplossing: overzicht.

Onderzoek van DNB laat zien dat een duidelijke daling is te zien van het bancaire verstrekte krediet, voornamelijk ook op het gebied van vastgoedfinancieringen. Uit de Financieringsmonitor 2018 van het CBS (gericht op het MKB) blijkt dat in 2018 nog iets meer dan de helft van alle financieringen in Nederland verstrekt wordt door banken (40 procent banklening en 12 procent rekening courant krediet) en het CBS verwacht dat het percentage bancaire financiering verder afneemt. Met name in de financieringen tot één miljoen euro is een afname te zien van de verstrekte bancaire financiering.

Alternatieven
Zodoende: bancaire financiering wordt minder vaak verstrekt. Dat maakt alternatieve financiering des te aantrekkelijker. Verschillende vormen doen zich aan, waaronder crowdfunding en factoring. Banken herkennen de trend en komen met nieuwe oplossingen. Zo heeft ABN Amro het online initiatief New10 gelanceerd voor financieringen tot één miljoen en is de Rabobank in deze markt zowel actief met Fundr (tot 250.000) als Rabo&Crowd (vanaf 200.000). Vergis je niet: wat betreft financiering bestaat er geen gouden, zaligmakend ei, maar voor financiering tot één miljoen zijn alternatieve financieringsoplossingen de overweging meer dan waard.

Crowdfunding
Eén van de alternatieve financieringsmogelijkheden die het meeste in het nieuws komt en het meest bekend is bij een breder publiek is crowdfunding. Bij crowdfunding verstrekken meerdere particulieren via een online platform gezamenlijk geld aan een project. Een project kan door particulieren of door ondernemers gestart worden en afhankelijk van het platform kan er geld gedoneerd, geleend of geïnvesteerd worden.

Wij volgen real-time de projecten van meer dan 65 Nederlandse crowdfundingplatformen. Uit onze data blijkt dat in 2018 260 miljoen euro financiering werd verstrekt door crowdfundingplatformen, ondanks een forse groei ten opzichte van 2017 (175 miljoen euro) is dit nog altijd een beperkt deel van de totale financieringsmarkt in Nederland.

Crowdfunding is de afgelopen jaren vaak positief, maar ook geregeld negatief in het nieuws. Zo was er recentelijk veel ophef toen eind augustus ineens het donatieplatform Dream or Donate offline werd gehaald door de eigenaar van het platform. Dit terwijl er nog projecten liepen waar reeds tientallen duizenden euro’s aan donaties toegezegd én overgemaakt waren naar het platform.

Welke financiering past bij mij?
Als ondernemer is het van belang om de visie, strategie en financiële verwachtingen van je onderneming op papier uit te werken in een goed dichtgetimmerd ondernemingsplan. In aanvulling hierop adviseer ik dit plan aan te vullen met een financieringsplan. Door je plan onder te verdelen in fasen kan je hierop sturen en bewust keuzes maken op het gebied van (de optimale) financiering.

In elke fase van je onderneming zal je immers een ander risicoprofiel en andere financieringsdoelen hebben, waar ook een andere financieringsvorm en financier het beste bij past. Zo vraagt het aankopen van een bedrijfspand om een vastgoedfinanciering en wil je voor het realiseren van versnelde (internationale) expansie mogelijk een private equity investeerder aansluiten. Ten slotte biedt een financieringsplan je mogelijk het inzicht waardoor je besluit zelf reeds een bedrag te reserveren voor volgende fasen in plaats van uit te keren als dividend.

Een goed financieringsplan stelt je, samen met je ondernemingsplan, in staat om de groei van je onderneming beter te managen. Op deze manier wordt financiering, ongeacht de vorm of financier, de katalysator van groei in de verschillende fasen van je onderneming.

Betrouwbaarheid
Voor de crowdfundingplatformen waar het mogelijk is lening based of aandelen based crowdfunding projecten te starten is een ontheffing of vergunning vanuit de AFM benodigd. Hiermee is er vanuit de overheid enige vorm van, zij het een beperkte, controle. Vanuit de branche klinkt echter steeds meer de roep om een uitgebreider wetgevend kader en verdere professionalisering.

Enkele alternatieve financiers hebben zich hiertoe reeds verzameld in de Stichting MKB Financiering en recentelijk een gedragskeurmerk geïntroduceerd. Alternatieve financiers die dit keurmerk hebben verkregen, zijn door de gedragstest op gebieden zoals deskundigheid en professionaliteit, degelijke organisatie en werkprocessen en passend en verantwoord financieren, gekomen. Op deze manier wil de stichting meer transparantie creëren en je als ondernemer meer inzicht geven in de werkwijze van deze financiers. Bij een gedegen voorbereiding van een financieringstraject zijn alternatieve financiers, mits goed geselecteerd, een prima alternatief voor bancaire financiering.

Baaz Magazine
Dit artikel van onze collega Bart Ruitenbeek, financierings- en overnameadviseur bij Middenduin Corporate Finance en mede-initiatiefnemer van het informatieplatform over alternatieve financieringen Fundwijzer, verscheen in Baaz magazine (Baaz 4.2019).